یکی از جاذبههای گردشگری استان بوشهر، کلیسای ارمنیان گئورگ مقدس میباشد. این کلیسا که در محله شنبدی واقع شده، اگر بازدید از کلیسا و همچنین معماری ارمنیان لذت میبرید، در این مقاله با ما همراه باشید.
کلیسای گئورگ مقدس یکی از کلیساهای برجای مانده از دوره قاجار است. این کلیسا در محله شنبدی بوشهر قرار دارد و در سالهای اولی دهه هشتاد شمسی در میان آثار ملی ایران قرار گرفت. کلیسا توسط یکی از سرشناسترین خانوادههای ارمنی ساکن در بوشهر ساخته شد. رونق و فعالیت کلیسا به خانوادههای ارمنی ساکن در بوشهر مرتب بود و همین امر باعث شد که با مهاجرت ارمنیان ساکن در بوشهر، فعالیت کلیسا برای مدتی تعطیل شود.
تاریخ سال ساخت کلیسای گئورگ مقدس 1819 میلادی برابر با 1235 شمسی میدانند. این کلیسا توسط خانواده آوادیان بنا شد. این خانواده جزو سرشناسترین خانوادههای ارمنیان ساکن در شهر بوشهر بودند. گفته میشود این خانواده برای ساخت کلیسا از انگلیسیهای ساکن در بوشهر کمک گرفتند.
کلیسا گئورگ مقدس تا سال 1948 فعال بود و مردم مسیحی و ارمنی شهر بوشهر برای عبادت به این کلیسا میرفتند. کلیسا در این سال به دنبال فوت ملکومیان، ارمنی سرشناس و بانفوذ بوشهری تعطیل شد و تمام اموال و اشیا این کلیسا به کلیسای وانک اصفهان منتقل میشود. علت تعطیلی این بوده که در این سال ارمنی با نفوذ دیگری در بوشهر حضور نداشت تا بتواند اداره کلیسا و رهبری ارمنیان شهر را به عهده بگیرید .
در سال 1974 بار دیگر چند خانواده ارمنی ساکن بوشهر شدند. و همین امر باعث شد هئیت ارمنیان، کلیسا گئورگ مقدس را بازسازی و با فرستادن اشیا مورد نیاز مجددا آنجا را فعال نمایند. هر چند این کلیسا امروزه باز هم فعالیتش متوقف شده و تنها باد و نور خورشید وارد صحن و محراب آن میشود اما گرد زیبایی هنوز بر دیوارهای آن نمایان است.
معماری کلیسا از معماری ارمنی تبعیت میکند. پلان اصلی کلیسا مستطیل شکل میباشد و ساختمان اصلی طرحی به مانند یک صلیب دارد. در دو طرف بنای کلیسا حیاطهای دیده میشود که برای دفن مردگان مسیحیان از آن استفاده میشده است. طرح کلی کلیسا از بالا به مانند یک صلیب میباشد و در ساخت بنای کلیسا تلاش شده تا ساختمان از عرض قرینه باشد.
بخشهای مختلف کلیسا شامل تالار اجتماعات، محراب، اتاقهای در دو طرف محراب و همچنین دو راهرو در دو طرف تالار اجتماعات است. جالب است بدانید که کلیسای گئورگ مقدس برج ناقوس نداشته و تنها دو ناقوس فلزی به صورت عرض بر فراز راهروی شمالی کلیسا قرار داشته است.
اما بزرگترین بخش کلیسا سالن یا تالار اجتماعات بوده که دارای ابعاد دوازده متر طول و هشت متر عرض بوده است. سقف تالار در زمان رونق کلیسا، به وسیله پلههای چوبی به طول هشت متر با چندلهای فرعی که با تختههای طولی به هم متصل شدهاند، پوشیده شده بود. همچنین برای استحکام سقف از هفت ستون چوبی استفاده شده که قسمت بالای ستونها به شکل زیبایی تزیین شده است.
زیباترین قسمت کلیسای گئورگ مقدس قسمت محراب است. محراب در انتهای سالن اجتماعات قرار دارد. محراب توسط پلههای که به صورت قرینه در دو طرف آن قرار دارد به سالن اجتماعات متصل میشود. طرح کلی قسمت محراب کلیسا مربع شکل میباشد که سه ضلع آن طاقنما بوده از قسمت غربی به تالار یا سالن اجتماعات باز میباشد.
قسمت محراب دارای سقف گنبدی شکل است که دیوارها در قسمت بالا به هشت ضلع و سپس به دایره تبدیل میشوند. نهایتا باید بگوییم این قسمت از کلیسا یکی از زیباترین و شکیلترین آن بوده است.